Jakie darowizny można odliczyć od podatku dochodowego? Przewodnik 2024

Planując rozliczenie podatkowe za 2024 rok, warto poznać możliwości odliczenia darowizn od podatku. Przekazując wsparcie na cele społeczne, nie tylko pomagasz potrzebującym, ale możesz także zmniejszyć swoje zobowiązania podatkowe. Sprawdź, jakie darowizny podlegają odliczeniu i jak prawidłowo je rozliczyć.

Czym są darowizny na cele pożytku publicznego?

Darowizny na cele pożytku publicznego stanowią formę wsparcia finansowego dla organizacji i instytucji realizujących społecznie użyteczne działania. To nie tylko wyraz zaangażowania społecznego, ale również możliwość skorzystania z ulgi podatkowej.

Zgodnie z przepisami, darowizny podlegające odliczeniu mogą być przekazywane na różnorodne cele pożytku publicznego:

  • działalność charytatywno-opiekuńcza kościoła
  • wsparcie szkół i edukacji zawodowej
  • renowacja zabytków
  • cele kultu religijnego
  • inicjatywy związane z krwiodawstwem
  • działania na rzecz ochrony środowiska
  • wsparcie kultury i sztuki

Definicja i znaczenie darowizn

Darowizna w kontekście podatkowym to świadczenie pieniężne lub niepieniężne, przekazane bezinteresownie na rzecz określonego podmiotu. Wspierając cele pożytku publicznego, przyczyniamy się do rozwoju pomocy społecznej, ochrony zdrowia, edukacji czy kultury. Dla darczyńcy oznacza to nie tylko realny wpływ na otaczającą rzeczywistość, ale również korzyść w postaci zmniejszenia podstawy opodatkowania.

Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie

Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie reguluje zasady przekazywania darowizn. Określa ona:

  • podmioty uprawnione do prowadzenia działalności pożytku publicznego
  • sferę zadań publicznych podlegających odliczeniu podatkowemu
  • zasady współpracy organizacji pozarządowych z administracją
  • warunki prowadzenia działalności wolontariackiej
  • wymogi formalne dla organizacji pożytku publicznego

Jakie darowizny można odliczyć od podatku dochodowego?

Polskie przepisy podatkowe umożliwiają odliczenie różnych typów darowizn. Podatnicy mogą wspierać różnorodne organizacje i inicjatywy w ramach jednego roku podatkowego, korzystając z formularzy PIT-28, PIT-36, PIT-36L oraz PIT-37.

Rodzaj darowizny Forma wsparcia
Organizacje pożytku publicznego Pieniężna lub rzeczowa
Cele kultu religijnego Pieniężna lub rzeczowa
Krwiodawstwo Oddanie krwi lub jej składników
Kształcenie zawodowe Pieniężna lub rzeczowa dla placówek oświatowych
Renowacja zabytków Pieniężna na odbudowę warszawskich zabytków

Limity i zasady odliczania darowizn

Przy odliczaniu darowizn należy pamiętać o kilku istotnych zasadach:

  • odliczeniu podlega pełna wartość przekazanej darowizny
  • darowizny można odliczyć tylko w roku ich przekazania
  • kwoty nieodliczone nie przechodzą na kolejne lata podatkowe
  • rozliczenie następuje w rocznym zeznaniu podatkowym
  • konieczne jest wskazanie danych obdarowanych podmiotów

Maksymalny limit odliczenia

W 2024 roku przepisy podatkowe określają maksymalny limit odliczenia darowizn na poziomie 6% dochodu podatnika. Ta górna granica obejmuje sumę wszystkich przekazanych darowizn podlegających odliczeniu, w tym darowizny na cele pożytku publicznego, kultu religijnego oraz krwiodawstwa.

Dochód roczny Maksymalny limit odliczenia (6%)
100 000 zł 6 000 zł
80 000 zł 4 800 zł
120 000 zł 7 200 zł

Warto zaznaczyć, że limit 6% dotyczy dochodu (przychód pomniejszony o koszty uzyskania), nie samego przychodu. Dla podatników rozliczających się ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, limit odnosi się do przychodu.

Przykłady obliczeń odliczeń

Rozważmy dwa praktyczne przykłady:

  • Przykład 1: Jan Kowalski z dochodem 80 000 zł
    – Limit odliczenia: 4 800 zł
    – Przekazane darowizny: 3 000 zł (fundacja) + 1 500 zł (cele religijne)
    – Suma darowizn: 4 500 zł
    – Możliwe odliczenie: pełna kwota 4 500 zł
  • Przykład 2: Anna Nowak z dochodem 120 000 zł
    – Limit odliczenia: 7 200 zł
    – Przekazane darowizny: 5 000 zł (cele charytatywne) + 3 000 zł (renowacja zabytków)
    – Suma darowizn: 8 000 zł
    – Możliwe odliczenie: tylko 7 200 zł (nadwyżka 800 zł nie podlega odliczeniu)

Dokumentacja wymagana do odliczenia darowizn

Do prawidłowego odliczenia darowizny niezbędne jest dołączenie załącznika PIT/O do zeznania podatkowego (PIT-37, PIT-36 lub PIT-28). W załączniku należy wskazać kwotę darowizny oraz dane identyfikacyjne obdarowanego podmiotu.

Dokumentację potwierdzającą darowiznę należy przechowywać przez 5 lat od końca roku kalendarzowego, w którym złożono zeznanie podatkowe. Dotyczy to zarówno darowizn pieniężnych, jak i rzeczowych.

Rodzaje dokumentów potrzebnych do odliczenia

  • Dla darowizn pieniężnych:
    – dowód wpłaty na rachunek bankowy
    – potwierdzenie przelewu elektronicznego
    – pokwitowanie wpłaty gotówkowej
  • Dla darowizn rzeczowych:
    – faktura zakupu
    – wycena rzeczoznawcy
    – oświadczenie o przyjęciu darowizny
    – umowa darowizny (przy znacznych wartościach)
  • Dla krwiodawców:
    – zaświadczenie ze stacji krwiodawstwa
    – dokument określający ilość oddanej krwi
    – potwierdzenie wartości darowizny

Formularze podatkowe związane z odliczeniem darowizn

Odliczenia darowizn dokonuje się w odpowiednich formularzach podatkowych:

  • PIT-36 lub PIT-37 – dla rozliczających się według skali podatkowej
  • PIT-28 – dla podatników na ryczałcie ewidencjonowanym
  • PIT/O – obowiązkowy załącznik do zeznania głównego

Jak wypełnić PIT/O dla odliczenia darowizn

W załączniku PIT/O należy wypełnić:

  • Część E – odliczenia od dochodu/przychodu:
    – pole 31 – darowizny na cele pożytku publicznego i kultu religijnego
    – pozostałe pola – inne cele określone w ustawie
  • Część D – dane obdarowanych:
    – nazwa i adres organizacji
    – kwota przekazanej darowizny
    – możliwość dodania kolejnego załącznika przy większej liczbie darowizn
Tomasz Kucharski

Tomasz Kucharski

Tomek to doświadczony specjalista w dziedzinie biznesu, e-commerce, księgowości, marketingu i prawa. Jako ekspert w tych obszarach, regularnie dzieli się swoją wiedzą poprzez webinary i kursy online, pomagając przedsiębiorcom zrozumieć złożone aspekty prowadzenia działalności w internecie. Jego szczególnym zainteresowaniem cieszy się prawo w e-commerce, o czym świadczy stworzony przez niego kurs na ten temat.

Artykuły: 149