Prowadzisz firmę i planujesz zakupy towarów od kontrahentów z Unii Europejskiej? Poznaj zasady rozliczania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WNT) w deklaracji VAT-7. Przedstawiamy praktyczny przewodnik, który pomoże ci prawidłowo przeprowadzić całą procedurę.
Czym jest wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów (WNT)?
Wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów to transakcja, w której polski przedsiębiorca kupuje towary od kontrahenta z innego kraju UE. Istotą WNT jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami oraz ich fizyczny transport między państwami członkowskimi. W tej procedurze nabywca nie płaci VAT w kraju dostawcy, ale rozlicza go samodzielnie w Polsce.
System WNT stanowi fundament handlu w ramach UE, umożliwiając przedsiębiorcom swobodne zakupy bez konieczności rejestracji podatkowej w innych krajach członkowskich. Mechanizm ten zapobiega podwójnemu opodatkowaniu i gwarantuje neutralność VAT w obrocie międzynarodowym.
Definicja i znaczenie WNT
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o VAT, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów obejmuje zakup prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, przy czym towary te muszą być transportowane między państwami UE. Warunkiem uznania transakcji za WNT jest status czynnego podatnika VAT zarówno nabywcy, jak i dostawcy.
Regulacje prawne dotyczące WNT
Podstawę prawną WNT w Polsce stanowi ustawa o podatku od towarów i usług. Szczególne znaczenie ma art. 25, określający moment powstania obowiązku podatkowego – 15. dzień miesiąca następującego po miesiącu dostawy lub data wcześniejszego wystawienia faktury.
Jak rozliczyć WNT w deklaracji VAT 7?
Rozliczenie WNT opiera się na mechanizmie samonaliczenia podatku. Jako podatnik VAT wykazujesz zarówno podatek należny, jak i naliczony w deklaracji VAT-7.
Kroki do prawidłowego rozliczenia WNT
- Sprawdzenie statusu podatnika VAT w systemie VIES
- Weryfikacja poprawności dokumentacji transakcji
- Przeliczenie wartości transakcji na PLN według właściwego kursu
- Wypełnienie odpowiednich pól w deklaracji VAT-7:
- Pola 23-24 dla stawki 23%
- Pola 25-26 dla stawki 8%
- Pola 27-28 dla stawki 5%
- Pole 34 – wartość netto nabycia
- Pola 43-44 – podatek naliczony
Dokumentacja niezbędna do rozliczenia WNT
- Faktura od unijnego dostawcy zawierająca:
- dane identyfikacyjne stron transakcji
- numery VAT UE
- datę wystawienia
- przedmiot i wartość transakcji
- informację o zastosowaniu procedury WNT
- Dokumenty transportowe (CMR, listy przewozowe)
- Potwierdzenia odbioru towarów
- Wydruk weryfikacji numeru VAT UE z systemu VIES
- Rejestr transakcji WNT
Zmiany w rozliczeniach WNT wprowadzone przez SLIM VAT 2
Pakiet SLIM VAT 2 zniósł wymóg posiadania faktury w terminie trzech miesięcy dla zachowania neutralności podatkowej transakcji WNT. Ta modyfikacja została wprowadzona po wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 18 marca 2021 roku, który uznał dotychczasowe przepisy za nadmiernie restrykcyjne.
Od 7 września 2021 roku transakcje WNT zachowują neutralność podatkową dla czynnych podatników VAT bez względu na termin otrzymania faktury. Art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. c ustawy o VAT stanowi, że kwota podatku naliczonego równa się kwocie podatku należnego z tytułu WNT. Przedsiębiorcy mogą wykazać VAT naliczony w tym samym okresie co VAT należny, eliminując ryzyko utraty prawa do odliczenia podatku.
Nowe zasady rozliczania VAT
Nowelizacja przepisów wprowadziła istotne uproszczenia w rozliczaniu podatku VAT przy transakcjach wewnątrzwspólnotowych. Podatnicy zachowują prawo do odliczenia VAT naliczonego w okresie rozliczeniowym wykazania podatku należnego, niezależnie od terminu otrzymania faktury od unijnego dostawcy.
- Brak konieczności składania korekt deklaracji podatkowych z powodu opóźnionej faktury
- Eliminacja potrzeby dopłaty podatku i późniejszego wnioskowania o zwrot
- Zachowanie wymogu posiadania faktury jako dokumentu potwierdzającego transakcję
- Możliwość jednoczesnego rozliczenia VAT należnego i naliczonego
- Uproszczenie procedur administracyjnych
Wpływ SLIM VAT 2 na przedsiębiorców
Wprowadzone zmiany przyniosły przedsiębiorcom szereg praktycznych korzyści w obszarze rozliczeń WNT. Najważniejszą z nich jest zmniejszenie ryzyka utraty płynności finansowej związanego z koniecznością zapłaty podatku VAT przy opóźnionych fakturach.
- Optymalizacja procesów księgowych i administracyjnych
- Oszczędność czasu na monitorowaniu terminów wpływu faktur
- Redukcja obciążeń biurokratycznych
- Zwiększenie konkurencyjności na rynku europejskim
- Wyrównanie szans w stosunku do firm z innych krajów UE
